Niệm Phật một câu phúc sanh vô lượng - Lễ Phật một lạy tội diệt hà sa
PHẦN I: MẠI TRÀ LAI QUÁN
Theo Truyện Cổ Phật Giáo - Tỳ Kheo Thích Nguyên Đạt
Theo Truyện Cổ Phật Giáo - Tỳ Kheo Thích Nguyên Đạt
Căn nhà là xiêu vẹo mục nát bên bờ ao, ra vào chỉ có hai Mẹ con. Mẹ buôn gánh bán bưng tảo tần hôm sớm, đứa con trai còn nhỏ dại đỡ đần Mẹ những việc lặt vặt hàng ngày. Một hôm Mẹ bảo con:
Sáng nay Mẹ bắt được mấy con cua còn để trong giỏ ở góc bếp. Trưa con hái rau đay nấu bát canh cua, Mẹ đi bán về hai Mẹ con ăn nhé!
Cậu bé vâng dạ khi người Mẹ quảy gánh đi. Mãi nghĩ vẫn vơ nhìn lại đã thấy trời gần đứng bóng, cậu bé nhớ lời Mẹ dặn chạy ra sau nhà hái một đám rau đay rữa sạch:
Rau đay nấu với với nước cua giã ăn trong mùa hè nóng nực thì húp đến đâu mát ruột đến đó! Hôm nay mình phải nấu thật ngon, Mẹ đi bán về mệt ăn vào chắc chắn khỏe ra ngay!
Chiếc giỏ tre nằm nơi xó bếp có mấy con cua bò lổm ngổm. Cậu bé đến gần định trút cua ra cối giã, chợt thấy những đám bọt sùi trên thân cua nên cậu ngẩn ngơ nhìn:
Thì ra cua cũng biết khóc ư? Chúng sợ mình giết chúng đây mà, thế thì thôi! Làm sao mình nỡ hại chúng được nhỉ?
Nghĩ thế nên cậu mang giỏ cua ra bờ ao trút cua hết xuống đất. Lũ cua được hồi sinh vội vã bò đi tản mát hết, cậu bé nhìn theo mỉm cười. Buổi trưa nắng gắt, người Mẹ trẻ quảy gánh hàng rong còn nặng trĩu trở về. Từng vệt mồ hôi chảy ròng ròng trên gương mặt và loang lổ trên lưng áo. Sáng nay chưa có gì vào bụng nên Mẹ nghe đói cồn cào, gắng sức về đến nhà vội rữa mặt qua loa. Cô mỉm cười nghe con vừa dọn cơm vừa tíu tít. Nhìn bát cà muối nằm chỏng chơ trên mâm tre, Mẹ ngạc nhiên hỏi:
Con quên nấu canh cua chăng?
Thằng bé ngập ngừng:
Con không quên đâu Mẹ ạ! Nhưng lúc bắt cua cho vào cối, con thấy chúng khóc tội quá nên đã thả hết rồi...
Người Mẹ tức nghẹn cả giọng, trố mắt nhìn con hồi sau mới òa lên:
Cái gì? Mày nói cái gì?... Trời ơi là trời, sao tôi khổ thế này? Người ta có con nhờ con, có của nhờ của, tôi chỉ có một đứa con mà chẳng biết thương Mẹ! Đồ bất hiếu, mày xéo ngay ra khỏi nhà này! Từ nay chẳng Mẹ con gì sất...
Thuận tay người Mẹ cầm ngay đòn gánh phan vào chân con! Thằng bé trúng đòn đau điếng và chạy ù ra cửa. Người Mẹ gục mặt vào cạnh bàn, đôi vai gầy guộc run lên từng hồi trong cơn đau xé lòng. Không biết thời gian trôi qua, không rõ bên ngoài trời đã xế chiều, khi tỉnh dậy nhìn quanh đã thấy im vắng lạ thường. Người Mẹ nhớ lại chuyện lúc trưa nên hốt hoảng gọi con, không nghe lại tiếng thưa, cô vội nháo nhác đi tìm...
Cuộc tìm kiếm kéo dài gần 40 năm, người Mẹ trẻ ngày nào nay đã trở thành một cụ già cô đơn còm cõi, sống hiu quanh nơi quán nước ven đường. Bao nhiêu năm trời lang thang tìm con khắp nẻo chẳng kể nắng mưa, không kể đói khổ, chì sống bằng hạt cơm bố thí. Chỉ có một chút lữa hy vọng nhìn lại mặt con, ôm con trong vòng tay và nói lên lời xin lỗi, mới giữ được bà còn sống đến ngày nay. Chút hy vọng ấy như sợi dây tơ giữ bà liên hệ với cuộc đời, bà trở về làng quê cũ dựng tạm quán nước ven đường làm nơi trú thân để tiện việc hỏi thăm tin tức đứa con lưu lạc...
Sáng nay tự nhiên bà cụ thấy nôn nao lạ lùng. Từ sáng sớm bà đã lui cui dọn dẹp bàn ghế, ly tách trên bàn đã sạch sẽ ngăn nắp mà bà vẫn luôn tay làm việc. Dường như có một luồng sinh khí tràn vào thân tâm khiến bà mạnh lên, nhưng bà không hiểu có chuyện gì sẽ xảy ra cho mình? Mãi làm nên bà không biết có một vị khách vừa đến. Khi nghe tiếng gọi bà mới giật mình ngẫng lên chào hỏi, đó là một vị tu sỹ tuổi trạc 50 với giọng nói từ hòa trầm ấm:
Bà cụ mở quán này lâu chưa?
Bà bưng tách tra ngay ngắn đặt trước mặt Sư, chắp tay cung kính đáp:
Bạch Thầy, con mới mở vài năm nay thôi ạ! Trước đây con cũng ở làng này, nhưng tận sâu trong kia...
Nhìn theo ngón tay chỉ của bà cụ, nhà Sư như nhận ra điều gì vội hỏi tiếp:
Thế cụ... ở đây cùng với con cháu đó chứ?
Bà cụ đưa tay áo lên lau giọt nước mắt vừa trào ra, buồn bã trả lời:
Bạch Thầy, trước đây con có một đứa con trai. Năm nó 12 tuổi chỉ vì chút bất hòa, nó đành đoạn bỏ con đi biệt tích. Con đã tìm nó suốt 40 năm nay, sức mòn hơi tàn nhưng cũng gắng sống chờ gặp lại nó, nói với nó một câu xin lỗi rồi mới yên tâm nhắm mắt. Nếu không như thế thì con không có mặt mũi nhìn nhà con dưới suối vàng được ạ!
Rồi như mạch nước được khai thông, bà cụ run run ngồi xuống bên Sư kể hết mọi sự tình. Bà kể về những tháng năm hai Mẹ con đầm ấm bên nhau, đến chuyện bát canh cua làm đoạn lìa tình mẫu tử. Bà không thấy rõ mặt Sư, vì dòng lệ nhiều năm đã làm mờ đôi mắt, nhưng bà vẫn cảm nhận một sự thân thuộc và tin cậy không tả nổi với người khách lạ này. Còn Sư thì sửng sờ ngồi lặng thinh. Trước mắt ngài hiện rõ hình ảnh một chú bé gầy guộc đen đủi ngồi nhìn đám cua đang khóc trong giỏ rồi lui cui thả chúng xuống ao. Vết đau nơi chân cậu năm xưa không đau bằng vết thương lòng non trẻ khi cậu bất chợt nhận ra một người khác nơi Mẹ mình từ sự sân hận, hung dữ mà cậu chưa hề gặp! Rồi cậu ôm đầu chạy trốn, tai vẫn văng vẳng nghe tiếng gào thét ấy. Nhắm mắt chạy mãi, chạy mãi để trốn tránh những hình ảnh và âm thanh ma quái ấy cho đến khi mệt đuối, cậu ngã xuống một bờ đê bất tỉnh...
Bốn mươi năm dài chỉ như một chớp mắt. Cậu bé được một vị Sư già đưa về chùa săn sóc, cơn chấn động tinh thần thêm sự nhọc mệt quá độ của thể xác đã làm cậu mất hẳn trí nhớ. Cậu không biết mình là con ai, ở đâu và vì sao lại nằm gục trên đám ruộng xa lạ? Tiếng chuông chùa đã làm cậu thức tỉnh và thấy mình đang ở bên cạnh một vị Sư già đang nhìn mình bằng đôi mắt bao dung từ ái! Kể từ ấy cậu như mới được sinh ra, sống nương cửa Phật bằng ân giáo dưỡng của Sư trụ trì. Tu hành tinh tấn, giới hạnh trang nghiêm, cậu dần trưởng thành và trở thành một vị chân tu thạc đức, được Sư phụ cho kế thừa trụ trì ngôi tu viện. Trong một đêm thiền định sâu xa khi mọi vọng niệm bặt dứt, trở về với bản tâm thanh tịnh rỗn lặng sáng ngời, Ngài đột nhiên nhớ lại chuyện xưa. Thời thơ ấu bên người Mẹ hiền sớm hôm tần tảo vụt hiện ra, rõ ràng như chuyện xảy ra hôm qua...
Mẹ giờ chắc đã già yếu quạnh quẽ cô đơn, từng ngày mong ngóng đứa con duy nhất? Người tu cắt ái từ sở thân, nhưng không vì thế mà lãng quên công ơn sinh thành dưỡng dục. Phải trở về quê cũ tìm gặp Mẹ hiền, nghĩ cách bù đắp cho người những gì mình thiếu xót, báo đền ơn sâu của người dù đã muộn màng...
Sáng hôm sau Ngài sắp xếp công việc trong tự viện, giao phó những đệ tử thân tín. Một mình Ngài tìm về làng xưa, nhận không ra quang cảnh cũ. Bốn mươi năm bao nhiêu nước chảy qua cầu, đi quanh xóm không còn một người thân quen, mái tranh thân thương cạnh bờ ao nay chỉ là mãnh đất cỏ dại.
Mẹ già đã phiêu bạt nơi đâu, hay đã ra người thiên cổ? Bốn mươi năm hình ảnh Mẹ bị che phủ bởi lớp bụi dày vô ký, con không hề biết trên đời này có Mẹ, thảnh thơi sống trong Thiền môn, vui với câu Kinh tiếng Kệ. Chao ôi! Tu hành mà làm gì khi một chữ Hiếu chưa trả xong, khi không biết Mẹ hiện đang ở đâu để lo bề phụng dưỡng?
(Còn tiếp)
Cậu bé vâng dạ khi người Mẹ quảy gánh đi. Mãi nghĩ vẫn vơ nhìn lại đã thấy trời gần đứng bóng, cậu bé nhớ lời Mẹ dặn chạy ra sau nhà hái một đám rau đay rữa sạch:
Rau đay nấu với với nước cua giã ăn trong mùa hè nóng nực thì húp đến đâu mát ruột đến đó! Hôm nay mình phải nấu thật ngon, Mẹ đi bán về mệt ăn vào chắc chắn khỏe ra ngay!
Chiếc giỏ tre nằm nơi xó bếp có mấy con cua bò lổm ngổm. Cậu bé đến gần định trút cua ra cối giã, chợt thấy những đám bọt sùi trên thân cua nên cậu ngẩn ngơ nhìn:Thì ra cua cũng biết khóc ư? Chúng sợ mình giết chúng đây mà, thế thì thôi! Làm sao mình nỡ hại chúng được nhỉ?
Nghĩ thế nên cậu mang giỏ cua ra bờ ao trút cua hết xuống đất. Lũ cua được hồi sinh vội vã bò đi tản mát hết, cậu bé nhìn theo mỉm cười. Buổi trưa nắng gắt, người Mẹ trẻ quảy gánh hàng rong còn nặng trĩu trở về. Từng vệt mồ hôi chảy ròng ròng trên gương mặt và loang lổ trên lưng áo. Sáng nay chưa có gì vào bụng nên Mẹ nghe đói cồn cào, gắng sức về đến nhà vội rữa mặt qua loa. Cô mỉm cười nghe con vừa dọn cơm vừa tíu tít. Nhìn bát cà muối nằm chỏng chơ trên mâm tre, Mẹ ngạc nhiên hỏi:
Con quên nấu canh cua chăng?
Thằng bé ngập ngừng:
Con không quên đâu Mẹ ạ! Nhưng lúc bắt cua cho vào cối, con thấy chúng khóc tội quá nên đã thả hết rồi...
Người Mẹ tức nghẹn cả giọng, trố mắt nhìn con hồi sau mới òa lên:
Cái gì? Mày nói cái gì?... Trời ơi là trời, sao tôi khổ thế này? Người ta có con nhờ con, có của nhờ của, tôi chỉ có một đứa con mà chẳng biết thương Mẹ! Đồ bất hiếu, mày xéo ngay ra khỏi nhà này! Từ nay chẳng Mẹ con gì sất...
Thuận tay người Mẹ cầm ngay đòn gánh phan vào chân con! Thằng bé trúng đòn đau điếng và chạy ù ra cửa. Người Mẹ gục mặt vào cạnh bàn, đôi vai gầy guộc run lên từng hồi trong cơn đau xé lòng. Không biết thời gian trôi qua, không rõ bên ngoài trời đã xế chiều, khi tỉnh dậy nhìn quanh đã thấy im vắng lạ thường. Người Mẹ nhớ lại chuyện lúc trưa nên hốt hoảng gọi con, không nghe lại tiếng thưa, cô vội nháo nhác đi tìm...
Sáng nay tự nhiên bà cụ thấy nôn nao lạ lùng. Từ sáng sớm bà đã lui cui dọn dẹp bàn ghế, ly tách trên bàn đã sạch sẽ ngăn nắp mà bà vẫn luôn tay làm việc. Dường như có một luồng sinh khí tràn vào thân tâm khiến bà mạnh lên, nhưng bà không hiểu có chuyện gì sẽ xảy ra cho mình? Mãi làm nên bà không biết có một vị khách vừa đến. Khi nghe tiếng gọi bà mới giật mình ngẫng lên chào hỏi, đó là một vị tu sỹ tuổi trạc 50 với giọng nói từ hòa trầm ấm:
Bà cụ mở quán này lâu chưa?
Bà bưng tách tra ngay ngắn đặt trước mặt Sư, chắp tay cung kính đáp:
Bạch Thầy, con mới mở vài năm nay thôi ạ! Trước đây con cũng ở làng này, nhưng tận sâu trong kia...
Nhìn theo ngón tay chỉ của bà cụ, nhà Sư như nhận ra điều gì vội hỏi tiếp:
Thế cụ... ở đây cùng với con cháu đó chứ?
Bà cụ đưa tay áo lên lau giọt nước mắt vừa trào ra, buồn bã trả lời:
Bạch Thầy, trước đây con có một đứa con trai. Năm nó 12 tuổi chỉ vì chút bất hòa, nó đành đoạn bỏ con đi biệt tích. Con đã tìm nó suốt 40 năm nay, sức mòn hơi tàn nhưng cũng gắng sống chờ gặp lại nó, nói với nó một câu xin lỗi rồi mới yên tâm nhắm mắt. Nếu không như thế thì con không có mặt mũi nhìn nhà con dưới suối vàng được ạ!
Rồi như mạch nước được khai thông, bà cụ run run ngồi xuống bên Sư kể hết mọi sự tình. Bà kể về những tháng năm hai Mẹ con đầm ấm bên nhau, đến chuyện bát canh cua làm đoạn lìa tình mẫu tử. Bà không thấy rõ mặt Sư, vì dòng lệ nhiều năm đã làm mờ đôi mắt, nhưng bà vẫn cảm nhận một sự thân thuộc và tin cậy không tả nổi với người khách lạ này. Còn Sư thì sửng sờ ngồi lặng thinh. Trước mắt ngài hiện rõ hình ảnh một chú bé gầy guộc đen đủi ngồi nhìn đám cua đang khóc trong giỏ rồi lui cui thả chúng xuống ao. Vết đau nơi chân cậu năm xưa không đau bằng vết thương lòng non trẻ khi cậu bất chợt nhận ra một người khác nơi Mẹ mình từ sự sân hận, hung dữ mà cậu chưa hề gặp! Rồi cậu ôm đầu chạy trốn, tai vẫn văng vẳng nghe tiếng gào thét ấy. Nhắm mắt chạy mãi, chạy mãi để trốn tránh những hình ảnh và âm thanh ma quái ấy cho đến khi mệt đuối, cậu ngã xuống một bờ đê bất tỉnh...
Bốn mươi năm dài chỉ như một chớp mắt. Cậu bé được một vị Sư già đưa về chùa săn sóc, cơn chấn động tinh thần thêm sự nhọc mệt quá độ của thể xác đã làm cậu mất hẳn trí nhớ. Cậu không biết mình là con ai, ở đâu và vì sao lại nằm gục trên đám ruộng xa lạ? Tiếng chuông chùa đã làm cậu thức tỉnh và thấy mình đang ở bên cạnh một vị Sư già đang nhìn mình bằng đôi mắt bao dung từ ái! Kể từ ấy cậu như mới được sinh ra, sống nương cửa Phật bằng ân giáo dưỡng của Sư trụ trì. Tu hành tinh tấn, giới hạnh trang nghiêm, cậu dần trưởng thành và trở thành một vị chân tu thạc đức, được Sư phụ cho kế thừa trụ trì ngôi tu viện. Trong một đêm thiền định sâu xa khi mọi vọng niệm bặt dứt, trở về với bản tâm thanh tịnh rỗn lặng sáng ngời, Ngài đột nhiên nhớ lại chuyện xưa. Thời thơ ấu bên người Mẹ hiền sớm hôm tần tảo vụt hiện ra, rõ ràng như chuyện xảy ra hôm qua...Mẹ giờ chắc đã già yếu quạnh quẽ cô đơn, từng ngày mong ngóng đứa con duy nhất? Người tu cắt ái từ sở thân, nhưng không vì thế mà lãng quên công ơn sinh thành dưỡng dục. Phải trở về quê cũ tìm gặp Mẹ hiền, nghĩ cách bù đắp cho người những gì mình thiếu xót, báo đền ơn sâu của người dù đã muộn màng...
Sáng hôm sau Ngài sắp xếp công việc trong tự viện, giao phó những đệ tử thân tín. Một mình Ngài tìm về làng xưa, nhận không ra quang cảnh cũ. Bốn mươi năm bao nhiêu nước chảy qua cầu, đi quanh xóm không còn một người thân quen, mái tranh thân thương cạnh bờ ao nay chỉ là mãnh đất cỏ dại.
Mẹ già đã phiêu bạt nơi đâu, hay đã ra người thiên cổ? Bốn mươi năm hình ảnh Mẹ bị che phủ bởi lớp bụi dày vô ký, con không hề biết trên đời này có Mẹ, thảnh thơi sống trong Thiền môn, vui với câu Kinh tiếng Kệ. Chao ôi! Tu hành mà làm gì khi một chữ Hiếu chưa trả xong, khi không biết Mẹ hiện đang ở đâu để lo bề phụng dưỡng?
(Còn tiếp)
Niệm Phật là nhân - Thành Phật là quả - Niệm Phật thành Phật
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét